Owczarki niemieckie w DDR były bliższe fenotypowi pierwszych owczarków i miały tendencje do przejawiania ciemniejszego ubarwienia. Ponieważ skutecznie ograniczono występowanie dysplazji w liniach DDR-owskich, były chętnie wykorzystywane jako psy pracujące. Pochodzące od nich owczarki długowłose, ze względu na swój tradycyjny pokrój, oraz hodowlę poza oficjalnymi organizacjami rządowymi, nazywane są owczarkami staroniemieckimi.
Przymiotnik Altdeutscher jest używany dla zaznaczenia odrębności linii i tego, że psy te nie były, ze względu na długi włos, wykorzystywane w hodowli SV, lecz hodowane obok innych niemieckich psów pasterskich od których pochodzą i które po niemiecku nazywają się Altdeutsche Hutehunde, jednak są to wciąż owczarki niemieckie, tylko takie, których fenotyp jest zgodny z założeniami pierwotnego wzorca ustanowionego przez Maxa von Stephanitza. Stare psy pasterskie Niemcy określają wspólną nazwą „hutehunde”, natomiast „schaferhund” (owczarek), odnosi się wyłącznie do psów z ukierunkowanej hodowli, najpierw organizacji Phylax, a potem Klubu Owczarka założonego przez Stephanitza.
Określenie „owczarek staroniemiecki” nie jest nazwą rasy, ale pojęciem, które dotyczy określonego typu psa. Owczarek niemiecki, rasa wyhodowana 100 lat temu , w pierwszej wersji obejmowała wszystkie barwy i wszystkie rodzaje futra, ale mimo dopuszczalnych różnic, psy miały zasadnicze wspólne cechy: stojące uszy, długi, wąski pysk, zwisający, puszysty ogon, a przede wszystkim zalety charakteru: wytrzymałość, odporność i chęć do współpracy z człowiekiem. Znany artysta malarz Ludwig Beckmann postulował w 1894 roku rozwój owczarka niemieckiego co najmniej w trzech odmianach: szorstkowłosej, krótkowłosej i długowłosej, podobnie, jak miało to miejsce w rasie owczarka belgijskiego. Pierwszy niemiecki Klub Owczarka również akceptował każdy rodzaj włosa i każdą jego długość. Dopiero Max Stephanitz, założywszy w roku 1899 SV, ograniczył wzorzec owczarka wyłącznie do krótkiego włosa, mając na uwadze przede wszystkim łatwość obsługi psa służącego wojsku.
Jednak pasterze w dalszym ciągu hodowali owczarki długowłose (Altdeutsche Schaferhunde) obok innych, starych psów pasterskich (Altdeutsche Hutehunde: Strobel, Westerwalder, Karzer Fuchs, Gelbbacke). Tu trzeba zauważyć, że Altdeutscher Schaferhund (owczarek staroniemiecki), pochodzący z czystych linii DDR, jest nieco większy, grubszej kości, ma szersze czoło i wyraźniejszy stop, prostą, lekko opadającą linię grzbietową, zrównoważony temperament i twardszy charakter, którym cechowały się psy w dawnym DDR. Te wytrzymałe, odporne na zimno i surowe warunki atmosferyczne owczarki, były dość rozpowszechnione we wschodnich Niemczech, a ówcześni hodowcy wytrwale walczyli o uznanie ich przez wschodnioniemieckie rządowe organizacje VKSK i SDG, które w tamtych czasach sprawowały kontrolę nad hodowlą psów. W 1991 r starali się o ustanowienie owczarka długowłosego oddzielną rasą, ale wtedy, po upadku muru berlińskiego, został on w ogóle wyeliminowany z hodowli. Zanim nastąpiło w 2011 r. ponowne uznanie odmiany długowłosej, do hodowli owczarków staroniemieckich były wybierane psy z linii DDR-owskich i użytkowych, które nie kwalifikowały się do hodowli ze względu na długi włos, a których fenotyp i charakter spełniał wymagania Klubów zrzeszających hodowców owczarków staroniemieckich i tak postępuje się do dziś, mimo uznania przez SV i FCI odmiany długowłosej.
W SV od 1930 roku nie prowadzono hodowli psów długowłosych, jednak pojawiające się ciągle w miotach psów krótkowłosych osobniki z długą sierścią były tolerowane i wystawiane na wspólnym ringu. W roku 1991 ( po zjednoczeniu Niemiec) SV wykluczyło całkowicie z hodowli owczarki o długim włosie (Langstockhaar Schaferhunde) więc były one czasem dołączane do poenerdowskich stad Altdeutsche Schaferhunde i zaczęto hodować typ pośredni. Po zjednoczeniu Niemiec, na zachodnich terenach powstały również kluby hodujące długowłose owczarki poza SV np.: LSVD (Langhaar – Schäferhund Verband Deutschland eV) , który w roku 1991 walczył o przyjęcie do WDH, jednakże wniosek został odrzucony. Hodowle DON (owczarków długowłosych pochodzenia zachodnioniemieckiego) przejęły nazewnictwo stosowane w czasach DDR i nazwę Langstockhaar stosują zamiennie z Altdeutscher Schaferhund, choć owczarki staroniemieckie różnią się od DON. Jeśli w hodowlach Altdeutsche Schaferhunde korzysta się z krwi zachodnioniemieckiej, to jest to najczęściej owczarek długowłosy od kilku pokoleń (co najmniej 2,3 generacji), który zatracił już typowe dla owczarków zachodnich cechy, lub nosi w sobie pożądane dla tej hodowli walory. Łączenie obu linii w tzw. typ pośredni, ma na celu zachowanie jak najszerszej puli genetycznej w obrębie rasy i z punktu widzenia genetyki jest korzystne. Kojarzenia ze sobą obu linii, wschodnioniemieckiej i zachodnioniemieckiej, były tak częste, że nawet w odmianie krótkowłosej jest dziś trudno o psy czystej linii DDR. Niektóre Kluby (np. Austriacki A.L.S.V.O.), ze względu na cenną i rzadką już krew czystych DDR-owców, postulują hodowlę w czystości linii, jednak w kraju pochodzenia rasy, w Niemczech, takich przeciwwskazań nie ma. Jeśli hodowla posiada w swoim stadzie psy czystej krwi DDR bardzo się tym szczyci i zaznacza to z dumą.
Altdeutscher Schaferhund (owczarek staroniemiecki) ma być psem o prostym grzbiecie i pokroju dawnych DDR-owskich psów pracujących, bo taki kierunek nadali jej hodowcy, ze względu na pochodzenie, oraz wymagania hodowli, kładące nacisk na sprawność, odporność i naturalną sylwetkę. Hodowla ma również na celu przywrócenie pierwotnych barw. Nie korzysta się z psów o typowym zachodnioniemieckim umaszczeniu czaprakowym .
Wszystkie owczarki staroniemieckie pochodzą od Deutsche Schaferhunde, dlatego w Niemczech nazywają się Altdeutsche Schaferhunde, a nie Hutehunde.
Kluby hodujące owczarki z długim włosem pochodzenia zachodnioniemieckiego do Altdeutsche Schaferhunde kwalifikują następne pokolenia po Langstockhaar według generacji.
