Witam w kolejnej odsłonie moich postów z serii 3xP Przydatne, Pomocne, Polecane
Dzisiaj chciałabym poruszyć temat chorób genetycznych w rasie, to dlaczego jest ważne, aby badać psy, a jeszcze ważniejsze by umieć dobrze zinterpretować wyniki owych badań i wykorzystać je w życiu hodowli jak najlepiej.
Większość chorób u owczarka staroniemieckiego dziedziczone są w sposób autosomalny recesywny.
Co to oznacza?
Dziedziczenie autosomalne recesywne oznacza, że pies, niezależnie od płci, musi otrzymać dwie kopie mutacji(chorego genu), aby być narażonym na ryzyko rozwoju choroby.
Mówiąc prościej oboje rodziców chorego psa muszą być nosicielami co najmniej jednej kopii mutacji. Zwierzęta, które są „pozytywne” zazwyczaj nie są narażone na zwiększone ryzyko rozwoju choroby, ale mogą przekazywać mutację przyszłym pokoleniom. Nie zaleca się kojarzenia dwóch nosicieli, ponieważ z takiego związku powołamy na świat chore szczenięta, i to aż w 25% całego miotu!
Oczywiście nie musimy przekreślać nosicieli bo można tym doprowadzić do zawężenia puli genetycznej w danej rasie co może również wiązać się z „powstaniem” kolejnych, nowych chorób.
Reasumując nosiciela można kojarzyć tylko i wyłącznie ze zdrowych osobnikiem, ponieważw ten sposób nie doprowadzimy do choroby żadnego ze szczeniąt.
Jak wyglądają takie badania genetyczne?
Zazwyczaj lekarz weterynarii wysyła próbki (wymaz z policzka bądź krew) do analizy w jednym z laboratoriów, które się takimi badaniami zajmują, są to m.in laboklin, genevet czy genomia. My już od kilku lat współpracujemy z francuskim laboratorium Antagene, gdzie poza badaniem pod kątem chorób genetycznych dla naszej rasy wykonujemy również badania loci, aby móc w pełni poznać nasze zwierzęta i kojarzyć jak najlepiej.
Pewnie zastanawiacie się o jakich chorobach mówię? Na co narażony jest owczarek i co powinno się o nich wiedzieć.
Są cztery choroby, które występują w naszej rasie : DM, MDR1, NAH, HUU.
DM – Mielopatia degeneracyjna (Degenerative myelophaty)jest powoli postępującym schorzeniem układu nerwowego, która zwykle dotyka psy w wieku 8 lat i starsze. W jej przebiegu dochodzi do degeneracji otoczki mielinowej neuronów rdzenia kręgowego odcinka lędźwiowego i piersiowego, przez co zostaje zaburzona komunikacja między nerwami dolnej partii ciała psa a mózgiem, czyli powstaje stopniowy zanik mięśni i brak koordynacji w tylnych kończynach, a następnie postępuje do niezdolności do chodzenia nawet po 6 miesiącach od rozpoznania.
MDR1 – jest chorobą genetyczną, w organizmie zwierząt posiadających tą mutację część leków takich jak doramektyna czy selamektyna po podaniu powoduje poważne konsekwencje. Zbyt duża dawka może prowadzić do zaburzeń ze strony ośrodka nerwowego, mogących doprowadzić nawet do śmierci. Jest to wynikiem braku filtracji substancji czynnych leków, które bezpośrednio uderzają w mózg, pokonując barierę krew-mózg. U zdrowych zwierząt bariera ta chroni mózg przed czynnikami zewnętrznymi, jeśli jednak zostanie zaburzona dochodzi do poważnych zaburzeń w mózgu, powodujących objawy neurotoksyczne takie jak : typowe objawy zatrucia, wymioty, zaburzenia ruchu czy drgawki, a nawet ja wspominałam może doprowadzić do najgorszego.
NAH czyli karłowatość przysadkowa u psa, wynika z wrodzonej niewydolności przysadki mózgowej, która niestety nie produkuje hormonu wzrostu – somatotropiny w takich ilościach w jakich potrzebuje tego organizm psa. Somatotropina uwalniana jest skokowo, największe jej wyrzuty notowane są w nocy. Karłowatość występuje u około 10-11% owczarków, może być wynikiem połączenia niedoboru somatotropiny, hormonów nadnerczowych lub tarczycowych czy też rozrodczych. Mówiąc krótko w wyniku niedoborów GH dochodzi do spowolnienia wzrostu, pies rośnie wolniej lub przestaje rosnąć w ogóle, choć zbudowany jest proporcjonalnie, a typowym objawem może być mimo dorastania długo utrzymująca się szczenięca sierść czy zęby mleczne, nierównomierny wzrost kości promiennej bądź łokciowej. W nieco starszym wieku pojawiają się wyłysienia na udach, głowie i szyi. Zwierzę ma cienką, niekiedy nadmiernie rogowaciejącą skórę, a także delikatne, nastroszone, łamliwe i pozbawione połysku włosy.
HUU – Hiperurykozuria to zaburzenie charakteryzujące się tworzeniem kamieni moczanowych lub kryształów w drogach moczowych, powodujące bolesne oddawanie moczu i krwawienie. Choroba objawia się u psów takimi objawami, jak zwiększona częstotliwość oddawania moczu, bolesne oddawanie moczu, krew w moczu, ból brzucha, wymioty i zmniejszony apetyt. Samce są bardziej podatne na rozwój śmiertelnej niedrożności cewki moczowej. Ważne jest, aby zwracać uwagę na wszelkie objawy HUU u psów i natychmiast szukać pomocy weterynaryjnej, jeśli podejrzewa się tą chorobę.
Pamiętajcie wszystkie psy, które są dopuszczane do rozmnażania powinny być przebadane pod kątem chorób genetyczny dla swojej rasy, ponieważ w większości przypadków zapobiegać można tylko i wyłącznie na etapie hodowli. Wybierając szczenię jakiejkolwiek rasy zróbcie rozpoznanie co powinno znaleść się w profilu rodzica i czy hodowca to świadoma osoba.
Jak zwykle jeśli macie jakieś pytania zapraszam do kontaktu, a dla chętnych na naszej stronie w zakładce ZDROWIE znajdziecie bardziej szczegółowe opisy chorób.
3majcie się cieplutko
Martyna